Alain (Emile-Auguste Chartier) 1868 - 1951
Fransız
yazarı ve filozofu. İnce uslubu ve fikirlerini açıklamak için
başvurdugu degişik bir yazı türüyle dikkati çekmiş bir düşünürdür.
Gerçekten de Alain, düşüncelerini bir kaç sayfayı aşmayan ve konuşma
dilini yansıtan "söyleyişiler" türünde kaleme almıştır. Önemsiz gibi
görünen konulara el atar ve ilk bakışta pek sınırlı gelen ve bu temelden
hareket ederek genel ve derin fikirlere ulaşır. Klasik felsefe
anlayışına sahip olanların kullandıgı eleştiri ve kanıtlara yazılarında
fazlaca yer vermeyen Alain, şairleri ve romancıları, somut hayatla daha
yakından ilgilendikleri için filozoflara tercih etmektedir.
Alain,
toplum ve siyaset hayatına ilişkin fikirlerinde bireyin özgürlüklerinin
savunucusu olarak ortaya çıkmış, modern dünyanın ve siyasal örgütlerin
bireyi ezmelerini ve özgürlüklerinden yoksun kılmalarını şiddetle
eleştirmiştir. Savaşların,insanoglundaki ahlaki sorumluluk duygusunu ve
vicdanı zedeledigini ileri süren düşünür, bütün hayatı boyunca barışçı
idealleri savunmuştur.
INSAN
"Korkunç bir düşmanım var, dedi bana. Bak, nerede olsa benim kadar
kuvvetli, benim kadar dikkatli, benim kadar canlı, kendini gösteriyor.
Durmadan beni gözetliyor; şöyle bir toparlanayım desem hemen karşıma
dikiliyor. Gözüme uyku girmez oldu; ama onunda uyudugu yok. Benim kadar
sakin,benim kadar azimli.Hücum etmesini bekliyorum ama benimde artık
tehammülüm kalmadı: ona bu üstünlügü bırakmayacagım; kolumu
kaldırıyorum;bak tam zamanıymış, o da kolunu kaldırdı.öyle zannediyorum
ki, ben ne düşünsem, o da aynı zamanda aynı şeyi düşünüyor. Benden
korkuyor, bunu açıkça görüyorum; korkunun ne oldugunu bildigim için de,
benden nefret ettigini anlıyorum. Kendimi müdafa etmek için tasarladıgım
herşeyi o da tasarlıyor; yayılmak ,açılmak istedim mi, bu da kendimi
korumam için bir çaredir. O da aynı şeyi yapmak istiyor. Bir benzerim
oldugunu biliyordum zaten; ama kavgalı oldugumuzdan beri bunu daha iyi
hissediyorum. İnsanoglu benzerlerini sevebilir mi? Ondan korkmak,
çekinmek daha akıllı uslu bir hareket olmaz mı? Beni çeken herşey onuda
çekmez mi? Vaktiyle bana aynı şeyleri düşünenler arasında anlaşma
oldugunu söylemişlerdi. Ama düşüncelerimiz eger isteklerimizse, daha
dogrusu ihtiyaçlarımızsa,aynı şeyleri düşündügümüz takdirde ortaya bir
kavga mevzuu çıkmaz mı? Ey düşman kardeşim,bana acı hakikatler ögrettin.
Şu anda bile onları teyit ediyorsun. Takındıgın tavırdan, duruşundan,
bıkkınlık gösteren hareketlerinden, evet, hem bıkkınlık gösteren hem
tehdit eden hareketlerinden,bunu böyle oldugunu anlıyorum. Elvada
kardeşlik." İnsanoglu yine insanoglunu gösterek bana bunları söyledi."
Ama, dedim ona, bu senin gölgen."
Mayıs 1927
